Κακοήθειες ουροποιητικού

Παρακάτω παρουσιάζονται οι συνηθέστερες κακοήθειες του ουροποιητικού: Καρκίνος νεφρού, Καρκίνος της Ουροδόχου Κύστεως, Καρκίνος του Όρχι

Καρκίνος Νεφρού

Γενικά

Ο καρκίνος του Νεφρού αντιπροσωπεύει το 2-3% των νεοδιαγνωσθέντων όγκων, απαντάται συχνότερα στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες σε μια αναλογία 1,5:1. Συχνότερη ηλικιακή κατανομή στην 6η και 7η δεκαετία. Ταυτόχρονα εμφανίζει μια αυξητική τάση στις προηγμένες χώρες. Αυτό συμβαίνει γιατί η χρήση σύγχρονων απεικονιστικών μεθόδων όπως ο υπέρηχος, η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία έχει οδηγήσει στην ανεύρεση ασυμπτωματικών όγκων. Μόλις το 15% να έχει την χαρακτηριστική συμπτωματολογία της Αιματουρίας, ψηλαφητής μάζας και πόνου.

Διάγνωση

Η διάγνωση τίθεται με την αξονική τομογραφία μετά την χορήγηση ενδοφλέβιους σκιαγραφικού. Η πρόσληψη του σκιαγραφικού από τον όγκο είναι χαρακτηριστική της νόσου. Η αξονική τομογραφία μας δίνει πληροφορίες για το μέγεθος του όγκου: Πιθανή έξωνεφρική επέκταση, την συμμετοχή ή μη του σύστοιχου επινεφριδίου, ύπαρξη λεμφαδένων, την κατάσταση του άλλου νεφρού. Οι όγκοι του νεφρού μπορούν να διαχωριστούν βάσει της εικόνας τους στην CT. Τα είδη των όγκων είναι: συμπαγείς ή κυστικοί. Για την αξιολόγηση των δεύτερων χρησιμοποιείται το σύστημα Bosniak.

Σε περιπτώσεις που υπάρχει επιδεινωμένη νεφρική λειτουργία ή αλλεργία στο σκιαγραφικό ή θέλουμε να διαγνώσουμε πιθανή ύπαρξη θρόμβου στην νεφρική ή την Κάτω Κοίλη Φλέβα θέση στην σταδιοποίηση έχει και η Μαγνητική Τομογραφία. Συμπληρωματικά στην σταδιοποίηση του καρκίνου πρέπει να γίνεται αξονική θώρακα για τον αποκλεισμό πνευμονικών μεταστάσεων. Η ακτινογραφία θώρακα δεν θα πρέπει να παραλείπεται. Άλλες εξετάσεις όπως σπινθηρογράφημα οστών, CT εγκεφάλου, PET scan έχουν ένδειξη επί ύπαρξης συμπτωματολογίας.

Θεραπεία

Για την αντιμετώπιση των εντοπισμένων στο νεφρό καρκίνων θεωρείται μέχρι πρόσφατα η θεραπεία εκλογής η Ριζική νεφρεκτομή. Πλέον όμως στην ανακάλυψη όλο και περισσότερων μικρών ασυμπτωματικών όγκων έχουν προωθηθεί οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (nephron sparing surgery).  Αυτές είναι η μερική νεφρεκτομή και η ριζική νεφρεκτομή.

Η δεύτερη συστήνεται σε ασθενείς με εντοπισμένο καρκίνο Νεφρού που δεν είναι υποψήφιοι για μερική. Αυτό γίνεται γιατί αυτή δεν είναι τεχνικά εφικτή, είτε γιατί υπάρχει ισχυρή υποψία για τοπική επέκταση του όγκου. Η ολική εκτομή του όγκου είτε ανοιχτά είτε λαπαροσκοπικά προσφέρει λογικές πιθανότητες ίασης.

Εναλλακτική θεραπεία κατά του εντοπισμένου καρκίνου του Νεφρού αποτελεί η χρήση των ραδιοσυχνοτήτων. Αυτές είναι η διαδερμική, λαπαροσκοπικά, η κρυοθεραπεία, η χρήση μικροκυμάτων και οι υψηλής συχνότητας εστιασμένοι υπέρηχοι. Πλεονεκτήματα αυτών των τεχνικών είναι η μικρότερη νοσηρότητα, ο μικρός χρόνος νοσηλείας και η θεραπεία ασθενών υψηλού κινδύνου που δεν έχουν ένδειξη για χειρουργείο.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο τέτοιες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές μπορεί να προταθούν σε ασθενείς με μικρούς ασυμπτωματικός όγκους, ηλικιωμένους ασθενείς, μονονεφρούς ή και ασθενείς με όγκο και στους δυο νεφρούς.

Καρκίνος της Ουροδόχου Κύστεως

Γενικά

Ο καρκίνος της Ουροδόχου Κύστεως (Bladder Cancer BCa) είναι η 7η πιο συχνά εμφανιζόμενη κακοήθεια στους άνδρες και 11η και στα δυο φύλα μαζί . Εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες με συχνότητα στην Ευρώπη εννέα περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού και 2,2 αντίστοιχα για τις γυναίκες . Χωρίζεται σε δυο μεγάλες κατηγορίες τον επιφανειακό και τον μυο-διηθητικό καρκίνο της Κύστης. Περίπου το 75% των ασθενών με BCa εμφανίζονται με την νόσο εντοπισμένο στον βλεννογόνο της κύστης (Τ1 νόσο κατα το σύστημα ΤΝΜ). Σε νεότερους ασθενείς η αναλογία αυτή είναι πολύ μεγαλύτερη.

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση του BC με συχνότερη το κάπνισμα που ενοχοποιείται στο 50% των περιπτώσεων. Ο καπνός περιέχει αρωματικές αμίνες και πολύ κυκλικούς υδρογονάνθρακες , που αποβάλλονται με τα ούρα. Άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση του καρκίνου είναι η έκθεση σε παράγωγα που περιέχουν παράγωγα αμινών όπως εργοστασιακά παράγωγα που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία χρωμάτων και πετρελαίου και είναι υπεύθυνα για το 10% των περιστατικών με BCa. Ωστόσο με την εισαγωγή νέων κανόνων ασφαλείας για την προστασία του προσωπικού, οι εργάτες που εκτίθενται σε αυτά τα χημικά δεν έχουν υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.

Επίσης δεν υπάρχει κάποια κληρονομικότητα στην εμφάνιση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Ωστόσο μπορεί να υπάρχει κάποιος ασθενή συσχέτιση μέσω της επίδρασης κάποιων γενετικών παραγόντων και πιθανών μεταλλάξεων που καθιστά τον ασθενή ευάλωτο σε άλλους παράγοντες κινδύνου.

Διάγνωση

Το συχνότερο σύμπτωμα με το οποίο εμφανίζεται ο BCa είναι η Αιματουρία, η οποία μπορεί να είναι είτε μικρό – είτε μακροσκοπική. Η μακροσκοπική Αιματουρία μπορεί να συσχετιστεί με υψηλότερο στάδιο νόσου κατά την αρχική εμφάνιση. Σε ασθενείς με ερεθιστικά συμπτώματα κατά την ούρηση πρέπει πάντα να τίθεται ερώτημα στην Διάφορο-διάγνωση για Carcinoma in situ. Αυτός είναι ένας υψηλού βαθμού κακοήθειας επιφανειακός καρκίνος της κύστης .

Η συνηθέστερη εξέταση για την διάγνωση του BCa είναι υπέρηχος κύστεως. Με αυτόν επιτρέπεται η διάγνωση όγκων του Νεφρού. Ανιχνεύει την υδρονέφρωση καθώς επίσης και την απεικόνιση έξω φυτικών μορφωμάτων της ουροδόχου κύστης.

Η αξονική ουρογραφία ή εναλλακτικά η ενδοφλέβιος πυελογραφία χρησιμοποιείται για την ανίχνευση μορφωμάτων στην ουροφόρο οδό με την ανάδειξη ελλειμμάτων πλήρωσης.

Η κυτταρολογική εξέταση ούρων περιλαμβάνεται στον συνήθη έλεγχο της αιματουρίας και της διάγνωσης του καρκίνου της κύστης είναι πιο αξιόπιστη εξέταση. Αναδεικνύει την υψηλού βαθμού κακοήθεια όγκων T1G3 σε ποσοστό 84%. Η ευαισθησία τύχης σε χαμηλού βαθμού κακοήθειας είναι 14%.

Κυστεοσκόπηση

Η διάγνωση των όγκων της ουροδόχου Κύστεως γίνεται με την κυστεοσκοπική απεικόνιση και ιστολογική επιβεβαίωση με την λήψη βιοψίας . Σε cis μπορεί να γίνει με την χρήση μοβ φωτισμού μετά από ενδοκυστική έγχυση 5-αμινολεβουλινικου οξέως (5-ALA). Με αυτόν τον τρόπο αναδεικνύονται οι ύποπτες περιοχές που φαίνονται ως ερυθρός. Ο φυσιολογικός βλεννογόνος έχει μπλε χρώμα. Η μέθοδος αυτή ονομάζεται φωτοδυναμική διάγνωση .

Θεραπεία

Στον μη διηθητικό καρκίνο της κύστης η θεραπεία είναι η διουρηθρική αφαίρεση του όγκου είτε με μονοπολικό είτε με διπολική διαθερμία.

Συμπληρωματικά ανάλογα με τον βαθμό κακοήθειας και την πιθανότητα για πρόοδο ή υποτροπή της νόσου μπορεί να απαιτηθούν συμπληρωματικά ενδοκυστικες έγχυσεις με χημείο θεραπευτικά σχήματα ή με BCG.

Στον μυοδιηθητικό καρκίνο της κύστης ή σε αποτυχία της θεραπείας σε υψηλού βαθμού κακοήθειας BCa η θεραπεία εκλογής είναι η ριζική κυστεκτομή με εκτροπή των ούρων.

Εναλλακτικά μπορεί να γίνει ακτινοβολία και χημειοθεραπεία συμπληρωματικά στο TURBt σε ασθενείς ακατάλληλους για χειρουργείο ή που δεν δέχονται τις πιθανές επιπλοκές αυτού.

Καρκίνος του Όρχι

Γενικά

Οι Κακοήθειες ουροποιητικού είναι: καρκίνος όρχι κύστεως νεφρού. Ο καρκίνος του όρχι αποτελεί το 1% των νεοπλασιών στους άνδρες. Το 5% των ουρολογικών καρκίνων με 3-10 νέα περιστατικά /100.000 άνδρες κάθε χρόνο στις δυτικές κοινωνίες. Κατά την στιγμή της διάγνωσης το 1-2% είναι αμφότερα πλευρό και στο 90-95% είναι από γεννητικά κύτταρα με κυρίαρχο τύπο το σεμίνωμα.

Συχνότερη ηλικία εμφάνισης είναι η Τρίτη δεκαετία για τους μη-σεμινωματώδεις όγκους και για τους σεμινωματώδεις η 4η δεκαετία. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι ο καρκίνος του όρχι εμφανίζει υψηλά ποσοστά θεραπείας λόγω της χημείο-ακτινο ευαισθησίας που τον διακρίνει .

Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι το ιστορικό κρυψορχίας, η μικρό λιθίαση του όρχι σε συνδυασμό με την ύπαρξη in situ νεοπλασίες στον όρχι, οικογένειακό ιστορικό με ca όρχι σε συγγενείς Ά βαθμού.

Σε μεγάλες σειρές ασθενών το 75-80% των ασθενών με σεμίνωμα και το 55% των ασθενών με NSGCT έχουν στάδιο Ι της νόσου κατά την στιγμή της διάγνωσης, γεγονός που συνεπάγεται πολύ καλή πρόγνωση για τον ασθενή .

Διάγνωση

Ο καρκίνος του όρχι εμφανίζεται κατά κανόνα σαν μια ανώδυνη ψηλαφητή ετερόπλευρη μάζα στην περιοχή του οσχέου. Σπανιότερα ανακαλύπτεται μετά από τραυματισμό του οσχέου . Ο πόνος στο όσχεο μπορεί να είναι το πρώτο σύμπτωμα στο 20% των περιπτώσεων. Αναγνωρίζεται στο 27% των περιπτώσεων με ca στον όρχι. Η γυναικομαστία ανευρίσκεται στο 7% των περιπτώσεων, ιδιαίτερα στους μη σεμινωματώδεις όγκους. Πόνος στην πλάτη ή στα πλευρά που οφείλεται σε μετάσταση εμφανίζεται στο 11% των ασθενών.

Η κλινική εξέταση είναι χαρακτηριστική για την ύπαρξη της ψηλαφητής μάζας . Θα πρέπει να περιλαμβάνει και την εξέταση για ψηλαφητούς λεμφαδένες, γυναικομαστία.

Σε όλες τις περιπτώσεις με υποψία όγκου στον όρχι θα πρέπει να γίνεται υπέρηχος οσχέου για να αναδειχθεί ο όγκος και να απεικονιστεί και ο ετροπλευρος όρχις . Η MRI είναι πιο αξιόπιστη στην απεικόνιση των μαζών στο όσχεο αλλά το υψηλό κόστος την κάνει απαγορευτική ως εξέταση ρουτίνας.

Στην διάγνωση και στην πρόγνωση σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι καρκινικοί δείκτες που θα γίνονται πριν και 5-7 μέρες μετά την ορχεκτομή και είναι η Α-φέτοπρωτεΐνη (Α-FP),η β χοριακή γόναδοτροπινη (β-HCG) και η γαλακτική διυδρογονάση (LDH).

Θεραπεία

Η θεραπεία είναι η ριζική ορχεκτομή με βουβωνική τομή με αφαίρεση του όρχι με τα περιβλήματα του. Αν και δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα από μελέτες έχει φανεί ότι μπορεί στον ίδιο χρόνο με την ορχεκτομή μπορεί να τοποθετηθεί ορχική πρόθεση.

Ανάλογα με την ιστολογική εικόνα και το στάδιο της νόσου μπορεί να απαιτηθεί συμπληρωματική θεραπεία με χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία .

Για συμβουλές και πληροφορίες για τις Κακοήθειες ουροποιητικού (καρκίνος όρχι κύστεως νεφρού) απευθυνθείτε στον ιατρό.